Heerlen
| Links: Korporaal J.J.H. de Vries geb 15-12-1910, Nieuw-Schandelen 28 te Heerlen. Foto genomen tijdens de algehele mobilisatie in 1939. Rechts: Korporaal J.J.H. de Vries met op de arm zijn zoon J.H. de Vries (geb 15-3-1940). Deze foto werd genomen op 27 april 1940, enkele dagen voor de Duitse inval. Bron: Dhr. de Vries |
 |
| 7-10-1939 Brief (achterzijde kaart) gericht aan korporaal J.J.H. de Vries (Jo) ergens te velde. Deze komt van zijn geliefde Ans, welke in Heerlen in onzekerheid afwacht wat gaat gebeuren. Bron: Dhr. de Vries |
 |
| Dhr Jonker, als Ned militair tijdens de algehele mobilisatie in 1939. Deze foto is genomen ergens in Nijmegen. Beide dames zijn helaas onbekend. Dhr Jonker was woonachtig te Schandelen. Bron: Mevr. Jonker-Vroomen |
 |
| Pierre Bour, gestorven in 1944 op 31 jarige leeftijd. Pierre stierf samen met zijn vrouw, in bed als gevolg van een bominslag aan de Dautzenbergstraat te Heerlen. Mevr.Bour, Pierre's moeder verloor in een maand twee zonen. Op het moment dat het gebeurde logeerde Generaal Eisenhouwer in het Grand Hotel te Heerlen. Bron: Mevr. Franssen-Bour, zus van Pierre Bour |
 |
| Foto's uit de mobilisatietijd van Pierre Bour (1939). |  |
| Boven: Het 1e Duitse Panzer Regiment trekt door de velden rond Heerlen op 10 mei 1940. Onder: Duitse pantserbemanningen in ruststelling, in een boomgaard ergens rond Heerlen, 10 mei 1940. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 10 mei 1940 Staf van de Duitse 18e Div. op weg in Nederland, omgeving Heerlen. Bron: Harry Rouvroye |
 |
| Naambordje en N.S.B. gevelschild "Blokleider" van de beruchte nsb'er Michel Nievelstein. Nievelstein (geb. 1886) kwam in 1921 van Hoensbroek naar Heerlen. Hij was van beroep tuinarchitect. Hij werd omschreven als een trouw lid van de NSB. De eerste keer wordt Nievelstein genoemd in het politierapport van een van de eerste openbare vergaderingen van de NSB in Heerlen vlak na de gebeurtenissen in mei 1940. De beruchte NSB' er Jan Hollander sprak toen in zaal Klören aan de Emmastraat. In het rapport wordt Nievelstein district-propagandaleider genoemd. Nievelstein was tijdens de oorlog controleur van de rijksfilmkeuring. Bron: J.P. |
 |
| District-propagandaleider Nievelstein gaat in die functie op het adres Honigmanstraat 1 wonen (Boekhandel De Klimmende Leeuw annex Kringhuis van de NSB-kring Mijnstreek). Hij bleef op dit adres wonen tot september 1944, toen de Amerikanen, tegen zijn verwachting in, géén pak slaag kregen aan de Siegfriedlinie en Heerlen kwamen bevrijden. Foto: Boekhandel De Klimmende Leeuw annex Kringhuis van de NSB-kring Mijnstreek. Bron: Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie te Amsterdam. |
 |
| Bijgaande brief (Anti N.S.B.) werd bezorgd op het adres van Michel Nievelstein. De brief is geadresseerd t.a.v. Ernst Voorhoeve, de propagandaleider der NSB te Utrecht. Nievelstein haalt in een begeleidend schrijven aan Voorhoeve het volgende aan: U ziet hoeof hier in Limburg de Volksgenooten zijn vergiftigd Begin september 1944 wemelde het in Heerlen van terugtrekkende Duitsers. Op 15 september vertrokken de meesten, met in hun kielzog Rijksduitsers en NSB' ers. Toen de Amerikanen de stad op 17 september eindelijk bevrijdden, ontlaadde de volkswoede zich op NSB'ersen collaborateurs. Dat het door de gevluchte propagandaleider Nievelstein verlaten Kringhuis en De Klimmende Leeuw mikpunt van vernieling werden, laat zich raden. De boekhandel werd op 6 oktober 1948 ambtshalve opgeheven. Bron: J.P. + Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Duitse officieren lopen over de Bongerd in Heerlen, kort na de inval op 10 Mei 1940. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Duitse soldaten en hun voertuigen op de markt - 10 mei 1940. Zij worden gadegeslagen door nieuwsgierige Heerlenaren. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| De hal van het Glaspaleis werd door de Duitse bezetter gebruikt als parkeerruimte voor motoren. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 10 mei 1940. De Duitse bezettingsmacht is neergestreken op de Bongerd te Heerlen. Rects op de achtergrond zien wij het glaspaleis van Schunck. Bron: M.P. |
 |
| De Duitse soldaat beheerst het Heerlense straatbeeld op 10 mei 1940. Bron: M.P. Het Glaspaleis is een voormalig warenhuis in Heerlen dat in 1933 werd ontworpen door de Heerlense architect Frits Peutz. Het is een van de belangrijke voorbeelden van het Nieuwe Bouwen in Nederland. Peutz ontwierp het gebouw voor de Heerlense stoffenkoopman Peter Schunck. Deze had in het centrum van Heerlen, nabij de Sint-Pancratiuskerk, enkele panden gekocht, die hij wilde slopen om het vrijkomende terrein te gebruiken om een groot warenhuis te bouwen. Nadat hij in allerlei Europese warenhuizen had rondgekeken, gaf hij Peutz opdracht een gebouw te ontwerpen als een overdekte marktplaats. Bron: Wikipedia |
 |
| De Duitse bezetter komt even tot rust in het centrum van Heerlen. Bron: M.P. |
 |
| Deze Duitse soldaat zien wij vaker op de bovenstaande foto's terugkomen. Het is niet bekend of dit zijn familie is? Rechts zien wij een pijl richting schuilkelder! Deze foto werde genomen ergens in Heerlen. Bron: M.P. |
 |
|
Direct na de Duitse inval op 10 mei 1940 werd ook korporaal de Vries uit Heerlen krijgsgevangen gemaakt. Deze brief komt uit het "Krijgsgevangenen Kamp - Stalag II A (Kamp Neubrandenburg). Al in mei 1940 werden 2500 Belgische en Nederlandse krijgsgevangenen in Maastricht verzameld en te voet via Sittard naar Heinsberg gebracht. Daar moesten ze in veewagens stappen. Achttien uur later waren ze in een transitkamp in Hemer. Op 17 mei, de dag van de capitulatie, werden ze naar Neubrandenburg afgevoerd. Bij aankomst kregen de gevangenen een nummer. Ze werden in barakken ondergebracht, 42 mannen per barak. Er waren 14 stapelbedden. Eind mei werd een verzoek van de gevangenen ingewilligd en kwam er een Duitse priester een mis voordragen. Ruim 3000 Nederlandse gevangenen woonden de mis bij. Het altaar was gemaakt van aardappelkisten. In juni mochten de Nederlanders per trein terug naar Nederland. Twee dagen later arriveerden ze per trein in Arnhem, waar ze onderdak kregen bij de bevolking. Daarna moesten de beroepsmilitairen zich in Den Haag melden. Na een kort verlof werden de meesten ingezet voor de Opbouwdienst. Bron: Dhr. de Vries (klik hier voor de brief van J.J.H. de Vries uit Stalag II A - Pdf file) |
 |
| Soldaat De Vries uit Heerlen (Hunzestraat) belande als krijgsgevangene in Stalag XIA - Altengrabow (D). Stalag XI-A (ook bekend onder de naam Stalag 341) was een Duits krijgsgevangenenkamp (Stalag) uit de Tweede Wereldoorlog. Het ligt net ten oosten van het dorpje Dörnitz in Saksen-Anhalt, 90 km ten zuidwesten van Berlijn. Bron: J.P. |
 |
| Krijgsgevangenengeld uit het kamp Stalag XIA. Het kamp was zeer slecht uitgerust, er waren zelfs geen stoelen, tafels of banken. De gevangenen sliepen in paardenstallen, in bedden of gewoon op de houten vloer. Er zat 400 man in iedere stal, men sliep met 33 naast elkaar en men lag 3 hoog. Alle stallen hadden dubbele prikkeldraad er rond, het was dus onmogelijk om naar andere stallen te gaan. Het eten was zeer slecht: als koud maal brood dat vaak geschimmeld was en als warm maal altijd soep die vooral bestond uit warm water. Sommigen ruilden horloges en dergelijke om enkele kilo's brood te krijgen. Bron: J.P. |
 |
| Voertuigen van de Duitse bezetter op het Emmaplein met op de achtergrond de St. Pancratiuskerk. 10 mei 1940. Bron: Rijckheyt |
 |
| De Duitse bezettingsmacht te Heerlen - Emmaplein met op de achtergrond de St. Pancratiuskerk. Bron: Rijckheyt |
 |
| 10 mei 1940. Duitse soldaten op het Emmaplein. Een kleine pauze voordat het offensief verder gaat. Bron: Rijckheyt |
 |
| Duitse veldkeukens voorzien de eigen manschappen van een warme hap. 10 mei 1940. Bron: Rijckheyt |
 |
| Noodgeld gemeente Heerlen - 13 mei 1940. De bezetting leidde direct tot geldtekort. De Nederlandsche Bank wilde voorkomen dat de geldvoorraad uit haar diverse Agentschappen in vijandelijke handen zou vallen. Daarom verstuurden zij het geld naar de hoofdbank in Amsterdam. Als dit niet mogelijk was werd het vernietigd. De centrale overheid was zich zeer bewust van de problematiek. Op 11 mei telegrafeerde zij al naar de provincies en gemeenten dat zij gemachtigd waren om noodgeld te maken en uit te geven. De Nederlandsche Bank bleek echter vanaf 15 mei alweer in staat om het gehele land te voorzien van bankbiljetten en zilverbons. Dit zorgde ervoor dat de machtiging op 17 mei werd ingetrokken. Bron: Webmaster |
 |
| Rechts zien wij meerdere swastika vlaggen wapperen aan woningen van de Rennemigstraat te Heerlen. Het is dus waarschijnlijk dat hier Duitsers, c.q. Duitsgezinden woonden. De swastika, ook wel bekend als hakenkruis, is een symbool in de vorm van een kruis met aan alle uiteinden een haak. Het is een vaak gebruikt symbool, zo is het het heiligste teken uit het hindoeïsme en jaïnisme en wordt het tevens gebruikt in het boeddhisme. Het symbool (卐) komt echter ook voor op vroeg-christelijke graftomben in de catacomben bij Rome, op Griekse en Romeinse mozaïekvloeren uit de oudheid en op houten klompen van Noorse Vikingen uit de vroege Middeleeuwen. Sinds de Tweede Wereldoorlog is het hakenkruis in westerse landen vooral een symbool geworden van de nazi's. Bron: Leufkens |
 |
| Antisemitisch aanplakbiljet van de Nationaal-Socialistische Nederlandsche Arbeiders Partij (N.S.N.A.P.) te Heerlen. Bron: NIOD |
 |
| 10 april 1941. "Pak in Stellung" Heerlen-Holland. Op de foto linksboven zien wij 'Leutnant Riedel'. Duitse troepen op oefening in het Limburgse land. Bron: J.P. The Pak 36 (Panzerabwehrkanone 36) was a German anti-tank gun that fired a 3.7 cm calibre shell. It was the main anti-tank weapon of Wehrmacht infantry units until mid-1941. It was followed in this role by the 5 cm Pak 38 gun. Bron: Wikipedia |
 |
| Na de oefening is het goed vertoeven in Heerlen. De Pak's staan opgesteld op de Markt in Heerlen. Drie Duitse soldaten houden de wacht. Bron: J.P. |
 |
| Distributie Stamkaart van de in Duitsland geboren Johann van Neer. In deze jaren woonden en werkten veel Duitsers in Zuid-Limburg. De meeste waren werkzaam in de mijnindustrie. Bron: J.P. |
 |
| Johann van Neer met hond. Het is onbekend wie de vrouw aan zijn zijde is. Bron: J.P. |
 |
| In 1946 was van Neer werkzaam op de mijn "Willem Sophia" te Spekholzerheide (Kerkrade). Bron: J.P. |
 |
| Vanuit Centrale Keukens werden warme maaltijden verstrekt aan de bevolking van Heerlen. De uitdeellokalen bevonden zich in de Honigmanstraat, Anjelierstraat, Beersdalweg, Schandelerstraat en de Jacob van Maerlantstraat (24 april 1941). Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| "Krijgsgevangenenpost" Deze kaart gericht aan Dhr. Bukowski uit Heerlerheide werd verstuurd door J. Giertjch uit het krijgsgevangenenlager: Oflag VIII B. Waarschijnlijk betreft het een vriend uit Polen. Fort Srebrnogórska (Oflag VIII B) - (Polen - Lower Silesian - Srebrna Góra). Dit fort werd tussen 15 december 1939 en 1 september 1941 gebruikt als krijgsgevangenenkamp voor Poolse officieren (Oflag VIII B). Bron: J.P. |
 |
| Duitse stafkaart uit 1941. Nr 62 West. Heerlen. Nicht für die Öffentlichkeit bestimmt! Bron: J.P. (klik op de afbeelding - zoom in) |
|
| Bijeenkomst van Nazi's en NSB'ers op de Bongerd te Heerlen, op 12 Mei 1942. Op de achtergrond prijken de Swastika en NSB vlaggen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) Een nazi is een aanhanger van het nationaalsocialisme. Het nationaalsocialisme is de naam van de ideologie waarop, tussen 1933 en 1945, in Duitsland een totalitaire dictatuur was gebaseerd. De grondlegger van het nationaalsocialisme was de oorspronkelijk Duits/Oostenrijkse politieke provocateur, populist en latere dictator van Duitsland Adolf Hitler, die ook aan het hoofd stond van de politieke partij waarin het nationaalsocialisme zich georganiseerd had: de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). Bron: Wikipedia |
 |
| . | |
| Rijkscommissaris dr. Seyss-Inquart bracht in 1942 een bezoek van eenige dagen aan het kolen-industrie gebied van Limburg. Daarbij maakte hij - omstuwd door autoriteiten en kinderen - een rondje door de mijnwerkerswijken te Heerlen. Hier zien wij hem en zijn gevolg in Beersdal. Bron: Webmaster |
 |
| Links - Seyss Inquart op rondreis door de Oostelijke Mijnstreek in 1942. Hij is hier op bezoek in Beersdal, en ontpopt zich als een ware kindervriend. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) Rechts - Op last van de Duitse bezetter worden in 1942 de huizen Heemskerkstraat 48 en 50 te Meezenbroek gevorderd. Bron: De Volkswoning |
 |
| Hoog bezoek tijdens de oorlogsjaren aan Heerlerheide. Dr. Seyss Inquart bezoekt de Reichsschule (Duitse school) aan de Anjelierstraat (hoek Kampstraat) te Heerlerheide. Een school voor kinderen van zgn Rijksduitsers (mensen van Duitse origine die in een ander land leefden dan Duitsland). Buiten deze Rijksduitsers kende Limburg en vooral Heerlen een hoog aantal aanhangers van het Nationaal-Socialisme. Bron: A.N. |
 |
| Dr. Seyss Inquart bezoekt de Duitse school te Heerlerheide tijdens zijn rondreis door de Oostelijke Mijnstreek in 1942. Bron: Rijckheyt |
 |
| Bekendmaking - Heerlen 23 september 1942 "Op zondag 27 sept 1942 zal in het bedrijf worden gewerkt" Oproep van de directie van de Staatsmijnen aan de mijnwerkers om deze dag te komen werken. Wegblijven wordt bestraft met een boete. Bron: J.P. |
 |
| Gevolgen van een bom of granaatinslag in de keuken van het voormalige hotel Neerlandia - oktober 1942. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| De gevolgen van een bombardement op Heerlen in oktober 1942. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Wehrpass en Reisepass op naam van Hermann Loëll, welke woonachtig was in Heerlen. Hij was hier als werkzaam als opzichter op de mijn. Waarschijnlijk is hij gekozen omdat hij Nederlands sprak! Bron: J.P. |
 |
| Uitreksel uit de Wehrpass van Hermann Loëll. Bron: J.P. |
 |
| Wehrpass en Reisepass op naam van Hermann Loëll, welke woonachtig was in Heerlen. Hij was hier als werkzaam als opzichter op de mijn. Waarschijnlijk is hij gekozen omdat hij Nederlands sprak! Bron: J.P. |
 |
| Bijdrage van drie gulden, geschonken aan "Dem Kriegshilfswerk" fur das Deutsche Rote Kreuz (Duitse - Rode Kruis). Bron: P.R. |
 |
| L Offermans en H. Hartenberg luisteren beide naar Radio Oranje. Klik rechts op de radio en luister naar Radio Oranje Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) Radio Oranje, "De stem van strijdend Nederland", was een radioprogramma van de Nederlandse regering in ballingschap in Londen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het programma duurde een kwartier en werd om 9 uur 's avonds uitgezonden door de European service van de BBC in Londen. Namens de regering was de BBC benaderd door het hoofd van de Regeringsvoorlichtingsdienst, ook wel RVD-Londen, Adriaan Pelt. De eerste uitzending vond plaats op 28 juli 1940 en werd gevuld door Koningin Wilhelmina. De vorstin maakte van dit programma in totaal 34 maal gebruik om het Nederlandse volk moed in te spreken. Eén van haar beroemd geworden krachtige uitspraken was onder meer: "Wie op het juiste oogenblik handelt, slaat den Nazi op den kop. Ik heb gezegd." Ze heeft ook enkele malen steun gevraagd voor haar Joodse landgenoten, maar volgens sommigen had zij dit krachtiger en vaker moeten doen. Hetzelfde verwijt trof minister-president Pieter Sjoerds Gerbrandy. Bron: Wikipedia |
|
| Tijdens de oorlog waren er voor diverse Heerlense woonwijken brandweergroepen gevormd. Hier staat brandweergroep 7 opgesteld. Bij brand als gevolg van oorlogshandelingen, enz., kwam de groep in aktie en wel voor Heerlerheide, Nieuw-Einde, Versilienbosch en woningen van de stichting "Thuis Best" aldaar. Commandant was J. van Reenen uit de Lijsterstraat 7, Versilienbosch. Geheel links (in donker uniform en met pet) staat waarnemend brandweercommandant van Heerlen G.L. Couwenbergh en naast hem (met bril) J.L. Kleyne, onderbrandmeester. Bron: De Volkswoning |
 |
| SS Keuringen Het SS-ersatzkommando deelt mede: iedere gezonde nederlander kan zich aanmelden, teneinde gekeurd te worden voor de waffen-ss. In Heerlen kon men zich op Saroleastraat 25 aanmelden. Bron: J.P. |
 |
| Ausweis-Legitimatie van Kengen, Johan Frans Martin uit Heerlen. Dit had men nodig voor de arbeidsinzet gedurende WWII. Was alleen geldig met het bijbehorende Persoonsbewijs. Bron: P.R. |
 |
| Reisepass v.h. Deutsches Reich (Duits paspoort) Dit "paspoort" staat op naam van Noé Stephan uit Heerlen (geboren te Aken). Het paspoort werd afgegeven te Maastricht op 1 juli 1943. Bron: P.R. |
 |
| Hiernaast zien wij in SS uniform: Jacob Wilhelm Marx, geb 18 feb 1913 te Bottrop (Dld). Jacob deed dienst bij de Schutzstaffel. Hij was woonachtig op de Maasstraat 3 te Heerlen. Rechts zien wij zijn Duitse paspoort (Reisepass Bundesrepublik Deutschland). Op 18 aug 1972 ontving hij de definitieve vergunning tot vestiging van de gemeente Heerlen, en werd hij opgenomen in het persoonsregister. Op de kleine foto zien wij Marx met ontbloot bovenlijf. Bron: J.P. |
 |
| Hiernaast zien wij enkele persoonlijke stukken van de SSer Jacob Wilhelm Marx. De Schutzstaffel (Nederlands: beschermingsafdeling), beter bekend onder de afkorting SS, of ook wel de Duitse Zwarthemden was een paramilitaire organisatie binnen de Duitse nazi-partij, de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). De SS werd in 1925 opgericht en was oorspronkelijk de persoonlijke lijfwacht van Adolf Hitler.De groepering groeide uit tot wat de nazi's beschouwden als een elite-eenheid. De SS had haar eigen kentekens, uniformen en militaire rangen. Het symbool van de SS bestaat uit een gestileerde, dubbele bliksemschicht, de zogenaamde Sig-rune. De SS is in de processen van Neurenberg formeel bestempeld als misdadige organisatie. Bron: J.P. + Wikipedia |
 |
 |
|
| Kaart met stempel "FRONTZORG IS EEREPLICHT" STORT OP GIRO 106156 van NSB organisatie Frontzorg. Frontzorg was een door de NSB in het leven geroepen instelling om pakketten, sigaretten en post naar het front te sturen ter intensivering van het contact tussen de NSB en Nederlandse vrijwilligers in Duitse krijgsdienst. Bron: J.P. |
 |
| "Van de aardappelkar geschoten" De knokploegen in de regio keken al langere tijd naar hem uit. Maandagmorgen 14 augustus 1944 had KP-lid Pierre Janssen de aardappelboer, jodenverrader en landwachter Mathias Raeven op de Dr. Schaepmanstraat op de Molenberg te Heerlen in de smiezen. Op het moment dat de aardappelboer op zijn kar een portie piepers stond af te wegen, trok de langsfietsende Pierre Janssen zijn Walther P-38 en schoot de als zwarthemd bekenstaande Raeven tot vier keer toe in de rug. Een kapelaan was getuige van de liquidatie en begeleidde het dode lichaam naar het plaatselijke ziekenhuis. Op de grote foto zien wij de Dr. Schaepmanstraat in de 3oer jaren. De keine foto betreft de geliquideerde Mathias Raeven. Bron: Bert Spoelstra |
 |
|
Pierre Janssen, de man die aardappelboer, jodenverrader en landwachter Mathias Raeven op de Molenberg te Heerlen liquideerde. Rechts zien wij de originele Walther P-38 waarmee deze daad werd gepleegd samen met 4 ongebruikte kogels. Verder zien wij het persoonsbewijs van Pierre Janssen en geheel links een valse foto. Al deze spullen worden thans getoond in het Eyewitness museum te Beek. Bron: Bert Spoelstra + Rob Oostwegel (LD foto) |
 |
| Een maandag in augustus is zijn tweede non-fictieboek en behelst zijn zoektocht naar het hoe en waarom van de liquidatie op Math Raeven, een tijdens de Duitse bezetting beruchte WA-man en Landwachter. Wie was die man? En wie was de jongeman van het verzet die hem doodde? Archiefonderzoek en gesprekken met oorlogsgetuigen leverden uiteindelijk een verhaal op dat zich laat lezen als een spannend boek waarin Bert Spoelstra op zijn geheel eigen wijze een reconstructie geeft van die maandag 14 augustus 1944 en de dodelijke ontmoeting tussen twee mannen. Bron: Bert Spoelstra Titel: Een maandag in augustus Auteur: Bert Spoelstra Uitgeverij U2pi BV (Jouwboek.nl), Voorburg ISBN: 978-90-8759-474-9 NUR: 689 |
 |
| "3 september 1944 - Ruckmarsch der Funk" Duitse radiowagen op de terugtocht via de binnenstad van Heerlen. De Amerikanen naderen snel en de Duitsers beginnen langzaam met het terughalen van hun troepen richting "Heimat". Bron: J.P. |
 |
| 5 september 1944 Dringende waarschuwing van burgemeester van Grunsven aan de bevolking van Heerlen, met het verzoek zoveel mogelijk thuis te blijven! Bron: P.R. |
 |
| Duitse troepen slaan op de vlucht voor de naderende Amerikaanse eenheden. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Gecamoufleerde Duitse tank (Jagdpanzer 4 Jg.Pz.IV L/48 van de 10. SS.Pz.Jg.Abt van de Kampfgruppe Roestel) achter de vroedvrouwenschool, een dag voor de bevrijding (16 september 1944). Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Erwin Franz Rudolf Roestel (4 May 1902 – 24 November 1974) was een Obersturmbannführer in de Waffen-SS gedurende WWII en drager van het Ridderkruis. Bron: Wikipedia |
 |
| Gecamoufleerde Duitse tank (Jagdpanzer 4 Jg.Pz.IV L/48 van de 10. SS.Pz.Jg.Abt van de Kampfgruppe Roestel) achter de vroedvrouwenschool, een dag voor de bevrijding (16 september 1944). Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Aanplakbiljet inzake aanmelding voor het Nederlandsche leger op de R.K.H.B.S en M.H.S voor meisjes te Heerlen (aanmeldbureau). Men hoopt op een grote schare vrijwilligers om zo de definitieve nederlaag van Duitsland te bespoedigen. Bron: F. Faro |
 |
| Oprukkende Amerikaanse Sherman tanks, welke uit de richting Simpelveld komen en nu de vroedvrouwenschool aan de Zandweg in Heerlen naderen -17 september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse Sherman tank nadert de vroedvrouwenschool aan de Zandweg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse jeep met een verbindingsofficier bij de vroedvrouwenschool aan de Zandweg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse jeep met een verbindingsofficier bij de vroedvrouwenschool aan de Zandweg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Verbindingsjeep bij de vroedvrouwenschool. De aan de voorkant van het voertuig vastgemaakte stok was tegen draden, die door Duitse soldaten wel eens op nekhoogte over de weg gespannen werden. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Personeel van de vroedvrouwenschool bespringt een Amerikaanse jeep. Iedereen is uitzinnig van vreugde - eindelijk bevrijd. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Elisabethskliniek / Vroedvrouwenschool De directe aanleiding voor de stichting van een Katholieke Kweekschool voor Vroedvrouwen te Heerlen vormde de relatief hoge kindersterfte in de katholieke provincies Noord-Brabant en Limburg. Het was aanvankelijk de bedoeling, dat de school in Maastricht zou worden gevestigd. De gemeente Maastricht was echter niet bereid een financiële bijdrage aan de bouw te leveren. Mgr. Savelberg, de medestichter van het St. Jozefziekenhuis in Heerlen, en de gemeente Heerlen waren hier wel toe bereid. De opleiding duurde aanvankelijk 2 jaar. In 1920 werd er een 3e jaar aan toegevoegd. De school werd gebouwd direct naast het St. Jozefziekenhuis aan de Akerstraat. De eerste leerlingen konden in 1913 aan hun opleiding beginnen. Het gebouw was al na enkele jaren te klein. De directeur, dr. C. Meuleman, wilde een doorgangshuis voor ongehuwde moeders binnen de school realiseren. Uitbreiding bij het bestaande gebouw was niet mogelijk. Er werden plannen gemaakt voor nieuwbouw op de Heerlerbaan, aan de huidige Zandweg, naar een ontwerp van de bekende architect Jan Stuyt . De Vroedvrouwenschool had in de loop der jaren landelijke bekendheid verworven. Zij ontving daardoor zelfs een financiële bijdrage van Koningin Wilhelmina. Hare Majesteit kwam in 1923 persoonlijk de opening van de nieuwbouw verrichten. Naast de ingang treft men nog een steen met opschrift aan, die aan dit heugelijke feit herinnert. De ligging van het gebouw zou de patiënten voldoende buitenlucht bezorgen, wat bevorderlijk zou zijn voor het herstel. De rust en het fraaie uitzicht zouden hier ook aan bijdragen. Fysieke gezondheidszorg en zielzorg werden beiden als onontbeerlijk voor het herstel van de mens beschouwd. Het gehele complex omvatte een verblijfsgebouw, een schoolgebouw, een directeursvilla en een voorzieningengebouw. Het geheel was gebouwd in baksteen, in neo-klassieke stijl. Het meest opvallend is het langgerekte E-vormige, aan de voorkant gelegen, verblijfsgebouw met een paviljoenvormig poortgebouw voorzien van een klokkentorentje. In de reliëfsteen boven dit poortgebouw zien we een moeder met kind en een vroedvrouw. De kapel, naast het gehele complex gelegen, dateert uit 1934. Zij is gebouwd in baksteen met mergel in het interieur. De Vroedvrouwenschool is in 1993 verhuisd naar een nieuw gebouw, gelegen naast het St. Jozef-ziekenhuis in Kerkrade. Zij bestaat nu niet meer als zelfstandige instelling. De opleiding tot vroed-vrouw of verloskundige is ondergebracht bij het academisch ziekenhuis in Maastricht. Het oude gebouw aan de Zandweg werd verbouwd tot een appartementencomplex voor ouderen met de naam Parc Imstenrade. Er is ook een zorginstelling aan verbonden. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Het personeel van de vroedvrouwenschool op en rond een Amerikaanse jeep. Onder het personeel bevond zich ook ondergedoken gemeentelijk personeel. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Uitzinnig personeel onthaald de bevrijders. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Iedereen wil met de bevrijders op de foto. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Personeel van de vroedvrouwenschool en hun Amerikaanse bevrijder. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Personeel van de vroedvrouwenschool en hun Amerikaanse bevrijders. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaten verkennen de omgeving van de vroedvrouwenschool. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaat bekijkt de omgeving. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaten genieten in de wei van Mertens aan de Zandweg van een korte rustpauze. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Boven: Amerikaanse soldaat, welke na zijn korte rustpauze bezig is met het schoonmaken van zijn geweer en voorbereidingen treft voor ingraving. Onder: Amerikaanse soldaten met Heerlense schoonheden in de wei van Mertens. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaten met Heerlense schoonheden in de wei van Mertens. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse G.I's bladeren door de naar hen vernoemde G.I. Comics, een stripblad voor de Amerikaanse troepen tijdens WW2 (zie onderstaande afbeelding). Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Het stripblag G.I. Comics - Overseas Comics voor de Amerikaanse troepen. For the armed services - Distributed by special services division - A.S.F. United States Army - Not For Sale. Bron: M.P. G.I. is een bijnaam voor een Amerikaans militair (vergelijkbaar met het Nederlandse Jan Soldaat), populair gemaakt in de Tweede Wereldoorlog. De afkorting stond oorspronkelijk voor galvanized iron (gegalvaniseerd ijzer), wat gedrukt stond op metalen vuilnisemmers van het Amerikaanse leger in de Eerste Wereldoorlog. Later werd aangenomen dat G.I. stond voor Government Issue (vrij vertaald: Rijkseigendom). Bron: Wikipedia |
 |
| Vliegtuigen gaan af en aan richting Duitsland. Bron: J.P. |
 |
| Deze Amerikaanse soldaten genieten hun maaltijd uit de veldkeuken, welke tijdelijk was neergestreken in de wei van Mertens aan de Zandweg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse jeep vorzien van een "Punt Vijftig" machinegeweer voor de wei van Mertens. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) Het Browning M2-machinegeweer is een zware mitrailleur die is ontworpen tegen het einde van de Eerste Wereldoorlog door John Browning. Het wapen is bij veel strijdkrachten overal ter wereld tot op de dag van vandaag nog steeds in gebruik. In Nederland wordt het wapen Punt Vijftig genoemd. De officiële benaming voor het huidige infanterietype is: Browning Machine Gun, Cal. .50, M2, HB, Flexibel. Bron: Wikipedia |
 |
| De heer Bijsmans met enkele Amerikaanse soldaten voor zijn woning, Zandweg 65. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Familie Bijsmans, van de Zandweg 65 op de gevoelige plaat met Amerikaanse bevrijders. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaat voor het huis van Bijsmans aan de Zandweg 65. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Groepsfoto met bevrijders in de wei tegenover Zandweg 65. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Twee van de uit Duitse krijgsgevangenschap ontsnapte Russen, welke sinds mei 1944 ondergedoken zaten op een boerderij aan de Zandweg, komen voor het eerst weer naar buiten nu Heerlen is bevrijd. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Groepsfoto van o.a. de familie Bijsmans met twee ondergedoken Russische vluchtelingen - Zandweg, september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Groepsfoto van enkele Heerlenaren en twee ontsnapte Poolse krijgsgevangenen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Twee Amerikaanse soldaten, links Albert Holden en rechts Guy Whitley met een Heerlense jongedame voor de boerderij alwaar twee Polen en twee Russen ondergedoken hebben gezeten. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse jeep snelt over de Zandweg richting front. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Bewoners van de Zandweg gekiekt met twee Amerikaanse soldaten. De vrouw des huizes houd hier het geweer van een van de bevrijders vast. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse M36 tankjager rolt over de Zandweg, richting Heerlerbaan. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) De M36 Jackson (officieel 90mm Gun Motor Carriage M36) was een Amerikaanse tankjager in de Tweede Wereldoorlog. Met de opkomst van zware Duitse tanks (zoals de Panther en de Tiger) voldeed de standaard Amerikaanse tankjager, de M10 Wolverine niet meer, voornamelijk door het te lichte geschut. Daarom begon men in september 1942 aan het ontwerpen van een betere opvolger. De nieuwe tankjager zou een zwaarder 90 millimeter antitankkanon krijgen, waardoor er achter in de koepel een tegengewicht aangebracht moest worden. De koepel was open aan de bovenkant, waardoor de bemanning een beter overzicht had, en ook gewicht bespaard werd. Daar stond wel tegenover dat de bemanning kwetsbaar was voor mortier- en geweervuur. Als verdediging tegen infanterie beschikte de M36 over een 12.7mm machinegeweer. De M36 had een 5-koppige bemanning, de commandant, lader en schutter in de koepel, en in de romp zaten de bestuurder en de radiobediener. In totaal zijn er van de M36 Jackson 1298 gebouwd. De eerste kanonnen van de M36 Jackson werden nog geleverd zonder mondingsrem, latere naoorlogse modellen kregen zoals de M26 Pershing een mondingsrem. Later werd de open koepel met twee pantserplaten gesloten, om de bemanning beter te beschermen. De M36 Jackson kwam voor het eerst in actie in Europa halverwege 1944. Het 90mm kanon van de M36 Jackson presteerde beter dan dat van de M10 Wolverine, maar er vielen veel slachtoffers onder de bemanningen, door de open geschutskoepel. De M36 was wel een van de weinige geallieerde voertuigen die Duitse tanks van op afstand kon uitschakelen. Bron: Wikipedia |
 |
| Leden van de "OD" Ordedienst met Amerikaanse soldaten op de Zandweg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikanen met mitrailleurs op de Heerlerbaan naast de trambaan Heerlen-Kerkrade. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaat met mitrailleur op de Heerlerbaan naast de trambaan Heerlen-Kerkrade. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse M36 tankjager rijd door een heg op zoek naar achtergebleven Duitsers. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Begroeting van de Amerikaanse bevrijders op de Bautscherweg. De soldaten delen sigaretten uit aan de dolblije omstanders. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| De bevrijding werd uitbundig gevierd. In het midden zien wij Johann van Neer. Bron: J.P. |
 |
| Duitse krijgsgevangenen worden weggevoerd. (Bovenste foto) Amerikaan met geweer op de schouder is Guy Whitley, de soldaat naast hem is Litsel, die als tolk optrad. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse infanterist in opmars richting het centrum van Heerlen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse infanterist met radio rukt op. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse troepen "on the move" op de Heerlerbaan. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Heerlenaren vieren de bevrijding. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse M36 tank rolt over de Heesberg, richting centrum Heerlen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse M36 tank rolt over de Heesberg, richting centrum Heerlen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) De M36 Jackson (officieel 90mm Gun Motor Carriage M36) was een Amerikaanse tankjager in de Tweede Wereldoorlog. Met de opkomst van zware Duitse tanks (zoals de Panther en de Tiger) voldeed de standaard Amerikaanse tankjager, de M10 Wolverine niet meer, voornamelijk door het te lichte geschut. Daarom begon men in september 1942 aan het ontwerpen van een betere opvolger. De nieuwe tankjager zou een zwaarder 90 millimeter antitankkanon krijgen, waardoor er achter in de koepel een tegengewicht aangebracht moest worden. De koepel was open aan de bovenkant, waardoor de bemanning een beter overzicht had, en ook gewicht bespaard werd. Daar stond wel tegenover dat de bemanning kwetsbaar was voor mortier- en geweervuur. Als verdediging tegen infanterie beschikte de M36 over een 12.7mm machinegeweer. De M36 had een 5-koppige bemanning, de commandant, lader en schutter in de koepel, en in de romp zaten de bestuurder en de radiobediener. In totaal zijn er van de M36 Jackson 1298 gebouwd. De eerste kanonnen van de M36 Jackson werden nog geleverd zonder mondingsrem, latere naoorlogse modellen kregen zoals de M26 Pershing een mondingsrem. Later werd de open koepel met twee pantserplaten gesloten, om de bemanning beter te beschermen. De M36 Jackson kwam voor het eerst in actie in Europa halverwege 1944. Het 90mm kanon van de M36 Jackson presteerde beter dan dat van de M10 Wolverine, maar er vielen veel slachtoffers onder de bemanningen, door de open geschutskoepel. De M36 was wel een van de weinige geallieerde voertuigen die Duitse tanks van op afstand kon uitschakelen. Bron: Wikipedia |
 |
| Bemanning van een Amerikaanse M36 tank op de Heesberg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Mevr Erven-Rom, Mevr Wachelder-Franken plus zoontje, en enkele Amerikaanse soldaten te Welten. Op de onderste foto zien wij Mevr Wachelder-Franken en haar zoontje in de jeep. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Duitse "Sprengcommandos" steken op 17 sept 1944, bij het terugtrekken, het station van Heerlen in brand. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Duitse "Sprengcommandos" steken op 17 sept 1944, bij het terugtrekken, het station van Heerlen in brand. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 17 September 1944, de eerste Amerikaanse tanks trekken in de namiddag via de Aarweg Heerlen binnen. Onderste foto: Bocht Aarweg - Burgemeester Savelbergstraat. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Een der eerste tanks in de Burgemeester Savelbergstraat - 17 september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 17 september 1944. Aankomst van de Amerikaanse bevrijders in de Geleenstraat, thv pand Vroom & Dreesmann. Zij worden hartelijk ontvangen door de Heerlense bevolking. Hierna zullen zij doorstoten richting Rimburg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 17 september 1944. Aankomst van de Amerikaanse bevrijders in de Geleenstraat, thv pand Vroom & Dreesmann. Zij worden hartelijk ontvangen door de Heerlense bevolking. Hierna zullen zij doorstoten richting Rimburg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse militairen bezig met het leggen van een kabel voor de veldtelefoon door het centrum van Heerlen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Bij het hoofdbureau van politie, in het midden, de commissaris van politie dhr. Offermans, achter hem de directeur van het postkantoor dhr. Corman en links van hem de inspecteur van politie dhr. Kusters - 17 september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Erewacht van de Heerlense brandweer, voor de commissaris van politie dhr. Offermans, de directeur van het postkantoor dhr. Corman en de inspecteur van politie, dhr. Kusters. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Van links naar rechts: de commissaris van politie dhr. Offermans, de directeur van het postkantoor dhr. Corman, de inspecteur van politie dhr. Kusters in de Ruys de Beerenbroucklaan op de eerste bevrijdingsdag, 17 september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Nadat de burgemeester van Heerlen de bevolking kort had toegesproken werd het Wilhelmus gezongen - 17 september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Op de dag van de bevrijding werden de symbolen van de gehate Duitse bezetter verwijderd door de inwoners van Heerlen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse infanteristen rukken op door de Doctor Jaegersstraat, en gaan richting het centrum van Heerlen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Duitse soldaten die vanuit de "Kweekschool" aan het Bekkerveld tot het laatst toe weerstand boden, werden voor de M.T.S. van hun wapens ontdaan en als krijgsgevangenen weggevoerd. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Bovenste foto: Een van de eerste Amerikaanse bevrijders, S. Raleigh. Hij zou een paar maanden later in Duitsland sneuvelen. Onderste foto: Iedereen wilde uiteraard met zijn of haar bevrijder vereeuwigd worden. Hier ziet U inwoners van Bekkerveld samen met Amerikaanse soldaten op de gevoelige plaat. De rechter Amerikaan is S. Raleigh, welke een paar maanden later in Duitsland zou sneuvelen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Bevrijders worden verwelkomd. Een soldaat maakt het V - "Victory" Teken. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Aankomst van de bevrijders in de Oliemolenstraat. Zij worden hartelijk ontvangen door de plaatselijke bevolking. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaat rookt een sigaret met deze Heerlense schone. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Een door een granaat omgekomen paard wordt opgeruimd door de Brandweer. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse bommenwerpers vliegen over de Saroleastraat en gaan richting Duitsland (via Brunssum-Schinveld) Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Onderdelen van het Amerikaanse bevrijdingsleger voor het raadhuis in Heerlen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaans verkenningsvliegtuig in een wei ergens op de Heerlerbaan. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaans verkenningsvliegtuig cirkelt boven Heerlerbaan, met op de foto linksboven de watertoren. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) De Piper J-3 Cub is een klein lichtgewicht vliegtuig voor twee personen, geproduceerd tussen 1937 en 1947 door Piper Aircraft. In de Tweede Wereldoorlog werd duidelijk dat de Cub ook uitermate geschikt was voor militaire doeleinden. Ze werden veel gebruikt voor verkenning, transport en soms zelfs, uitgerust met bazooka's onder de vleugels, voor grondaanvallen. De militaire varianten van de Cub waren de L-4, O-59 en NE-1. De bijnaam voor de militaire Cub werd 'grasshopper' (sprinkhaan). De militaire versies onderscheidden zich van de civiele door de grotere cockpitramen die tot achter de vleugel doorliepen. Ook het dakraam werd vergroot. Bron: Wikipedia |
 |
| Heerlen werd op 17 september 1944 bevrijd door de Amerikaanse 30th Infantry Division "Old Hickory". Na meer dan vier jaar bezetting was Heerlen weer vrij. Dit aardewerk bordje is gemaakt ter gelegenheid van deze bevrijding. Het is vervaardigd door de Koninklijke Mosa te Maastricht en is geproduceerd in de periode 1944-1945. Het bordje heeft een diameter van ca 17cm. Bron: Ralph Peeters |
 |
| Amerikaanse tanks rollen over de Bekkerweg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Bekkerveld 17 september 1944. Een uitzinnige menigte bestormd deze Amerikaanse tank om de bevrijders te onthalen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Een uitzinnige menigte bestormd deze Amerikaanse tank om de bevrijders te onthalen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Tank wordt beklommen door uitzinnige Heerlenaren - Bekkerveld 17 september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Het is een gekkenhuis op het Bekkerveld. Tanks van de bevrijders worden bestormd door een uitzinnige menigte. Iedereen wil op de foto om dit heugelijke feit vast te leggen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Bekkerveld 17 september 1944. De bevrijding van Heerlen is een feit. Uitbundige bewoners verwelkomen de Amerikaanse bevrijders en bestormen hun tanks. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Familie Zwieten v.d. Bekkerweh 76 met enkele Amerikaanse bevrijders. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Familie Zwieten v.d. Bekkerweh 76 met een Amerikaanse bevrijder. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Persoonsbewijzen worden aangereikt zodat de Amerikaanse soldaten er hun handtekeningen op kunnen plaatsen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Persoonsbewijzen worden aangereikt zodat de Amerikaanse soldaten er hun handtekeningen op kunnen plaatsen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Persoonsbewijzen worden aangereikt zodat de Amerikaanse soldaten er hun handtekeningen op kunnen plaatsen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaten pauzeren bij hun geschut in de straten rond Heerlen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| "De Vrijheid Boven Alles" Bevrijdingsposter - Heerlen 17 september 1944 Bron: J.P. |
 |
| Op 3 september 1944 werden de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten opgericht. Alle verzetsorganisaties en dus ook de orde dienst werden vanaf die datum onderdeel van dit nieuwe leger dat meestal aangeduid werd met B.S. omdat N.B.S. zoveel op N.S.B. leek. In Limburg bleef de orde dienst evenwel op veel plaatsen haar eigen aanduiding handhaven. Ieder lid van deze Binnenlandse Strijdkrachten diende een armband te dragen met hierop verplicht het woord ORANJE, terwijl de ordedienst slechts de letters O.D. gebruikte. Dat de ordedienst wel haar invloed had blijkt uit het waarmerkstempel aan de voorkant op de armbanden uit Heerlen "salamander". De salamander werd waarschijnlijk gekozen door haar regeneratie eigenschap en werd gebruikt in een groot deel van Limburg. Vaak gebruikte men dan ook nog de afkorting O.D. op de armband. In Heerlen is dat niet gebeurd. Het woord ORANJE werd alleen gebruikt met als extra waarmerk de stempel van een salamander. In Heerlen werden deze armbanden ook nog van een ovale stempel voorzien (Oranje Brigade Heerlen). Bron: J.P. |
 |
| Aanmelding van vrijwilligers voor de "OD", ordedienst op Heerlerbaan. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) OD, een ordedienst die de openbare orde moest bewaren na het verwachte vertrek van de Duitsers. De leden van de OD waren voornamelijk oud-militairen, beroepsmilitairen, dienstplichtige militairen en geestverwante burgers. Een aantal beroepsmilitairen was afkomstig uit het voormalige Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL). Alhoewel zich een groot aantal militairen bij de OD had aangesloten, was de OD niet een op militaire leest geschoeide en geen van bovenaf strak geleide organisatie. De 19 gewestelijke commandanten bezaten grote bevoegdheden en ze waren vaak op zichzelf aangewezen. In zekere zin was de OD een schemerwereld. Soms kende men elkaar, soms bleef de identiteit verborgen. Bron: Wikipedia |
 |
| Vrijwilligers van de "Ordedienst" op de Heerlerbaan. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Leden van de Orde Dienst "OD" voor het Raadhuis te Heerlen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 17 september 1944 - Leden van de N.S.B en andere collaborateurs worden bijeengebracht en in de schuilkelder van het raadhuis in voorlopige hechtenis geplaatst. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 17 september 1944 - Leden van de N.S.B en andere collaborateurs worden bijeengebracht en in de schuilkelder van het raadhuis in voorlopige hechtenis geplaatst. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 17 september 1944 - Leden van de N.S.B en andere collaborateurs worden bijeengebracht en in de schuilkelder van het raadhuis in voorlopige hechtenis geplaatst. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 17 september 1944 - Leden van de N.S.B en andere collaborateurs worden bijeengebracht en in de schuilkelder van het raadhuis in voorlopige hechtenis geplaatst. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 17 september 1944 - De bevolking van Heerlen kijkt toe, hoe leden van de N.S.B en andere collaborateurs worden bijeengebracht en in de schuilkelder van het raadhuis in voorlopige hechtenis geplaatst. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 17 september 1944 - Onder het toeziend oog van de Amerikanen brengt een "OD'er" een collaborateur het raadhuis in waar hij in voorlopige hechtenis wordt geplaatst. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Heerlenaren zien toe hoe de Ordedienst collaborateurs opbrengt. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Gevangen genomen collaborateurs. De vrouwen zijn allen kaalgeschoren. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Duitse krijgsgevangenen worden afgevoerd via de Benzenraderweg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Een Amerikaanse soldaat is verknocht aan deze Heerlense hond. Deze foto is genomen in het centrum van Heerlen met rechts het pand van P. Hundscheidt (T' Centrum), en links achteraan het grote bord van V&D. Bron: J.P. |
 |
| Josefien Rompen van de Bekkerweg 104 te Heerlen poseert met een Amerikaanse bevrijder. Josefien draagt in het haar een grote strik en op haar jasje een gekregen embleem van een soldaat. Bron: P.R. |
 |
| Josefien geniet zichtbaar, staand tussen deze 2 Amerikaanse soldaten. Veelal werd de kinderen chocolade toegestopt door de soldaten. Bron: P.R. |
 |
| Josefien Rompen van de Bekkerweg 104 te Heerlen poseert met een Amerikaanse bevrijder. Bron: P.R. |
 |
| Op Bekkerveld is het feest, eindelijk bevrijd. Ook deze Amerikaanse soldaat geniet zichtbaar. In de wei lopen kinderen met zelfgemaakte hoedjes en vlaggetjes. Bron: P.R. |
 |
| Linksboven: Amerikaanse bevrijder krijgt op Heerlerbaan een hartelijke begroeting van Leen van der Vegt, en gaat samen met haar op de foto. Rechtsboven: Amerikaanse bevrijder Paul Angley, Alie, Leen en Annie van der Vegt (Heerlerbaan 1945). Onder: Paul Angley, Annie (links) en Alie (rechts) van der Vegt (Corisbergweg). Bron: Familie van der Vegt |
 |
| Amerikaanse bevrijders op de foto met kinderen van de Molenberg. Deze foto werd genomen op de punt Joost van Vondelstraat - Doctor Schaepmanstraat. Met o.a: Mia Loenders, Truus Aldenhoven en Wies Heuschen. Bron: Familie Aldenhoven |
 |
| Deze foto werd genomen voor Garage Steins aan de Kerkraderweg. Op deze foto staan o.a: Maria Swelsen, Annie-Truus en Harrie Aldenhoven en Fita Schoonbrood. Bron: Familie Aldenhoven |
 |
| Amerikaanse tankbemanning te Heerlen. Bron: P.R. |
 |
| Amerikaanse tankbemanning te Heerlen. Bron: P.R. |
 |
| Schilderij "Kerstmis in oorlogstijd" van soldaat Henry Jay MacMillan. Born in Wilmington in 1908, Henry Jay MacMillan created an historic record of the War through his paintings. Inducted into the Army in 1942, MacMillan participated in World War II in the European theater of operations against Germany. In addition to his duties as a soldier, he was also commissioned by the Army to paint scenes of the places he visited during his service. This section provides original paintings by MacMillan, who before the War has assisted in establishing the Wilmington Museum of Art and in decorating Thalian Hall. The paintings were previously featured in Cape Fear Museum's 1995 exhibit "Behind the Lines: A Wilmington Soldier Paints War-Torn Europe, 1944-45. "Zijn schilderijen zijn in het kader van het Cape Fear-project van de universiteit van North Carolina gedigitaliseerd. "Informatie mbt het schilderij". Soldier guards XIX Corps command post housed in abbey in Kornelimunster, Germany ; tall crucific to right, between 2 trees; soldier looks off to left; M-24 tank sits between buildings at left; utility wires run by crucific; sign on tree reads "DORFF" blue sign by soldier reads "ARMOR/FWD"; painted during Ardennes counter-ffensive. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse tankbemanning te Heerlen. Bron: P.R. |
 |
| Amerikaanse tankbemanning te Heerlen. Bron: P.R. |
 |
| Amerikaanse tankbemanning te Heerlen. Bron: P.R. |
 |
| Amerikaanse tankbemanning te Heerlen. Bron: P.R. |
 |
| Amerikaanse soldaten poseren bij een buitgemaakt Duits kanon. Bron: P.R. |
 |
| Amerikaanse soldaat poseert bij een buitgemaakt Duits kanon. Bron: P.R. |
 |
| Intocht der Amerikaanse soldaten op het Schaesbergerveld, 18 september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Intocht der Amerikaanse soldaten op het Schaesbergerveld, 18 september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 18 september 1944, Amerikaanse soldaten trekken door Schaesbergerveld. Deze jonge dame wordt extra in het zonnetje gezet door onze bevrijders. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Intocht der Amerikaanse soldaten op het Schaesbergerveld, 18 september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaat "Frank" met een onbekende jongen en zijn kat in het Schaesbergerbos, langs de spoorlijn Heerlen-Kerkrade. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| "Restcenter-Heerlen" In café Schiffer te Heerlen, genieten deze Amerikaanse soldaten van een flesje Coca-Cola. Op het bord achter de teek, staat vermeld: No Beer Yet - Wine 1 Ration Ticket. Bron: H. Rouvroye |
 |
| Coca-Cola is een merk cola. Het is een suikerhoudende koolzuurhoudende frisdrank die wordt verhandeld door The Coca-Cola Company. Het is sinds 1893 als handelsmerk geregistreerd. Inmiddels zijn het logo, de flessen en de drank samen een wereldwijd bekend icoon voor de Amerikaanse levensstijl. Bron: Wikipedia |
 |
| Onbekende Amerikaanse soldaat te Heerlen. Bron: P.R. |
 |
| Uiteraard wou iedereen met de Amerikaanse bevrijders op de foto, of werden zij op foto vastgelegd ter herinnering aan de inkwartieringen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| "Day before jump off to Roer" Mannen van de Amerikaanse 84th Infantry Division "Railsplitters" bereiden zich in Heerlen voor op wat komen gaat, de aanval op Duitsland (Roer). Bron: Patrick McLean |
 |
| Amerikaanse tanks rollen over de Ganzeweide. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Enkele bewoners poseren voor een geparkeerde tank bij het cafe van Harrie Beaujean aan de Ganzeweide. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Op en voor deze halftrack op de Ganzeweide zien wij o.a. de familie Knoops-Eijdems en Beaujean met enkele Amerikaanse bevrijders. Op de achtergrond de muur van de ON mijn. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 18 september 1944. Amerikaanse bevrijders worden warm verwelkomd door de bevolking van Heerlerheide (Ganzeweide). Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 18 september 1944. Amerikaanse bevrijders worden warm verwelkomd door de bevolking van Heerlerheide (Ganzeweide). Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Wie zou toch dat meisje zijn dat deze Amerikaanse bevrijder in zijn armen houdt op de Ganzeweide. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaat, Oscar Price uit New York City. De eigenaar van de foto, dhr. Zawodny(Heksenberg) heeft na de oorlog nog enige tijd met hem gecorrespondeerd. Aan zijn uniform te zien behoorde Oscar tot een Amerikaanse tankbemanning. Bron: Dhr. Zawodny |
 |
| Ray G. Cordray 1909-1957 De Amerikaanse soldaat, Ray G. Cordray verbleef enige tijd bij de familie Kamsma uit Nieuw-Einde. Ray behoorde tot de 2nd Armored Division. Uit naspeuringen blijkt dat Ray de oorlog heeft overleefd, doch reeds op jonge leeftijd in 1957 is overleden. Ray is begraven op: McConnelsville Cemetery, McConnelsville, Morgan County, Ohio, USA, Plot: Sec B Row 19. Bron: Familie Kamsma |
 |
| De eerste Amerikaanse Sherman tanks denderen over de Passartweg. Bron: F. Faro |
 |
| 29 sept 1944. Enkele dagen na de bevrijding van Heerlen hebben deze heren het voormalige NSB partijgebouw aan de Stationstraat 59 tot hun thuis gemaakt. Bron: J.P. |
 |
| 7 nov 1944 - Heerlen. 1st. Lt. Harold T. Fredberg uit Brooklyn N.Y. ontvangt de Bronze Star. Bron: J.P. |
 |
|
De Amerikaanse Luitenant Richard Groff "Dick" poseert in december 1944 met twee Heerlense kinderen. Zijn zoon wil graag weten wie dit zijn! Heeft U informatie? neem dan contact op met de webmaster via: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Bron: Dick Groff |
 |
| Foto's uit Heerlen van oktober 1944 tot ergens in 1945. Deze komen uit het familiealbum van Milton Chlebnikow, een Amerikaanse hospik van het 111th Medical Battalion, welke in een gebouw "school?" aan de Gasthuisstraat te Heerlen een Evac Hospital hadden ingericht. Op de achtergrond van deze foto zien wij links de Oranje-Nassau 1 mijn. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| De ontvangsttenten van het 111th Medical Battalion in Heerlen. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Personeel van het 111th Medical Battalion in hun slaapzaal. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Operatiekamers van het 111de evacuatie ziekenhuis in Heerlen, met rechts de 2 verpleegsters Sickel en Evans. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| De mannen van het 111de evacuatie ziekenhuis in Heerlen. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| De mannen van het 111de evacuatie ziekenhuis in Heerlen. De man met het schuitje op zijn hoofd is Milton's vriend, Ken Baer. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Net terug met de ambulace kunnen deze mannen wel een warme kop koffie gebruiken. Het is aardig koud en er ligt een flink pak sneeuw in Limburg. De ambulance op de achtergrond is een Dodge WC54. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Winter van 44/45. Op de achtergrond zien wij het kloostercomplex met kapel "Huize de Berg". Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Blik vanuit het Amerikaanse ziekenhuis, Gasthuistraat op het kloostercomplex met kapel "Huize de Berg". Op de bovenste foto zien wij rechts de tenten en links een ambulance. Op de onderste foto zien wij een tank volgepakt met burgers door de Gasthuisstraat trekken, links staan enkele jeeps. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
 |
|
| Het Amerikaanse 111de evacuatie ziekenhuis te Heerlen - winter van 44/45. Toen het zuiden van Nederland was bevrijd gingen met name de steden in West-Nederland gebukt onder de grote voedsel schaarste "hongerwinter". Bron: Milton Chlebnikow De hongerwinter van 1944 tot 1945 was een winter in Nederland met een grote schaarste aan voedsel en brandstof aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. Het leidde, met name in de steden van West-Nederland, tot hongersnood. Twintigduizend mensen kwamen er om door honger en kou. Bron: Wikipedia |
 |
| Milton Chlebnikow in Heerlen - 111th Evac Hospital. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| De mannen van het 111de evacuatie ziekenhuis in Heerlen. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| De Amerikaanse soldaat Milton Chlebnikow poseert bij het nieuwe raadhuis van Heerlen. Bron: Milton Chlebnikow Het raadhuis van Heerlen is een ontwerp van de destijds in Heerlen woonachtige architect Peutz en is gebouwd tussen 1936 en 1942. Het was daarmee het vierde belangrijke ontwerp van Peutz binnen de gemeentegrenzen van Heerlen, na het Huis op de Linde (1931), het Retraitehuis (1932) en het Glaspaleis (1933). Nadien zou hij nog het Royal Theater (1937), de Sint-Annakerk (1953), het gebouw van Vroom & Dreesmann (1958) en de stadsschouwburg (1959) aan het Heerlense stadsgezicht toevoegen. Aan de achterkant van het raadhuis, aan de Geleenstraat, lag tot de voltooiing van het huidige complex het oude raadhuis van Heerlen. Dit gebouw bleef tot 1941 als gemeentehuis fungeren, doordat de bouw van het nieuwe raadhuis door het uitbreken van de oorlog vertraging had opgelopen. Bron: Wikipedia |
 |
| Milton's vriend Ken Baer maakt een lolletje met enkele kinderen bij het nieuwe raadhuis van Heerlen. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Foto's uit Heerlen van Oktober 1944 tot ergens in 1945. Deze komen uit het familiealbum van Milton Chlebnikow, een Amerikaanse hospik van het 111th Medical Battalion, welke in Heerlen een Evac Hospital hadden ingericht. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Milton Chlebnikow's vriend Ken Baer zien wij op de linker foto geheel links met 2 kameraden en uiteraard op de rechterfoto. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Ansichtkaart van het Wilhelminaplein in Heerlen. Deze kaart is als aandenken meegenomen door Milton Chlebnikow. Ook nam hij een foto van het galspaleis aan de Bongerd, dat nog extra verstevigd was om beschadigingen door evt explosies zoveel als mogelijk tegen te gaan. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Milton Chlebnikow bij de Pancratiuskerk aan het Pancratiusplein in Heerlen. Bron: Milton Chlebnikow De Sint Pancratiuskerk is een Rooms-katholiek kerkgebouw in Heerlen. De kerk en de parochie zijn vernoemd naar de heilige Pancratius. De romaanse kerk ligt aan het Pancratiusplein in het centrum van Heerlen. Bron: Wikipedia |
 |
| Naast de kerk staat een rouwkoets of begrafeniskoets gestald. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Links, Milton Chlebnikow - rechts Ken Baer. Bron: Milton Chlebnikow |
 |
| Lt Fred Kent geeft schietles aan een medewerkster van het Rode Kruis in Heerlen. De dames werden getraind in allerlei vaardigheden, getuige de onderste foto. Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company De M1 Carbine.30 kaliber is een licht geweer met vijftien patronen kaliber .30"(7,62 x 33 mm) per magazijn; ook is er een langer magazijn gemaakt dat dertig patronen kan bevatten. Het voordeel van het geweer is dat het een compact en semiautomatisch wapen is. Het werd ontwikkeld door de Winchester Repeating Arms Company. Bron: Wikipedia |
 |
| Ottea en Patrick voor hun Rode Kruis truck in het besneeuwde Heerlen. Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company |
 |
| Frank Gomez toont een film aan de acteur Brian Aherne in Heerlen. (Holland-winter-44-45). Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company Brian Aherne (2 May 1902 – 10 February 1986) was an English actor of both stage and screen, who found success in Hollywood. Bron: Wikipedia |
 |
| Brieven voor het thuisfront in Amerika. Deze zijn verstuurd vanuit het in Heerlen gevestigde Army Post Office "APO". Bron: Internet |
 |
| Deze soldaat in Amerikaans uniform, is een lid van de Maquis, de Franse verzetsbeweging. Hij staat hier op de foto met een familie uit Heerlen, waarvan de man een Rode Kruis band om zijn arm draagt. Waarschijnlijk is deze foto genomen in de Hal van het Heerlense Gemeentehuis. Bron: Hans Heltzel |
 |
| De Oranje Nassaustraat na de bevrijding (Foto - Dhr. Degas). Bron: M. Arpots |
 |
| Amerikaanse jeep in de Oranje Nassaustraat. Bron: M. Arpots |
 |
| Amerikaanse soldaten spelen een potje baseball in de Oranje Nassaustraat. Rechts ligt de winkel "De Concurrent" (bovenste foto). Bron: M. Arpots |
 |
| De vlaggen hangen uit in de Oranje Nassaustraat. Amerikaanse soldaten bepalen het straatbeeld in Heerlen. Bron: M. Arpots |
 |
| De Oranje Nassaustraat na de bevrijding (Foto - Dhr. Degas). Bron: M. Arpots |
 |
| De Heerlense jeugd neemt plaats op een Amerikaanse jeep in het centrum van Heerlen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Een groep kinderen op een jeep van de Amerikaanse Military Police "MP". Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| 3038 O M Bakery Company - Baking Dept. Bakers dough is Hitler's foe in the E.T.O. Hier werd Zweeds wittebrood gebakken. Bron: W. Jacobs |
 |
| Bakkerij van het Amerikaanse leger, gevestigd in het pand van de voormalige auto dealer Canton Reiss, aan de Valkenburgerweg in Heerlen. Bron: W. Jacobs |
 |
| Zweeds wittebrood is de benaming van het brood, dat aan de mensen in West-Nederland werd gegeven gedurende de hongerwinter rond februari 1945. In de herinnering van velen werd het Zweeds witbrood boven Nederland uitgegooid door Amerikaanse en Britse bommenwerpers in april/mei 1945 (tijdens operatie Manna). Het brood was echter in Nederland gebakken, van meel dat aangevoerd werd door drie grote schepen van het Zweedse Rode Kruis (de Noreg, de Dagmar Bratt en de Hallaren). De eerste twee schepen liepen op 28 januari 1945 de haven van Delfzijl binnen. Het vrachtschip Hallaren volgde korte tijd later. Aan boord van de eerste twee schepen bevond zich zo'n 3700 ton aan voedsel. In de Hallaren bevond zich zo’n 4000 ton aan voedsel. Bron: Wikipedia |
 |
| Amerikaanse soldaten "Tony" en "Kenny" luisteren naar de radio. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Korporaal Richard B. Boyen en sergeant Fred E. Bill. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaten wilden aan het thuisfront graag laten zien dat zij in Holland waren geweest. Dat de klederdracht niet Limburgs was deed aan het kiekje niets af (Bovenste foto's: Molenberg). Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaat genaamd "Frank" op verlof ergens op de Molenberg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Molenberg Boven: Twee dames met hun bevrijders. Onder: Amerikaanse soldaat poserend naast zijn legertruck. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Twee Amerikaanse Rode Kruis soldaten in gesprek met Heerlense schoonheden. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Amerikaanse soldaat zit op de motorkap van zijn jeep te Beersdal. Zie ook de onderstaande foto, hierop zien wij hem met de fam Bodelier. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Familie Bodelier met twee Amerikaanse bevrijders, Beersdal - september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Door Amerikanen nagespeelde gevangenneming van een Duitser. 20 september 1944. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
|
Linksboven: Amerikaanse soldaten sleeën met de Heerlense meisjes! Achter de eerste soldaat op de slee zit Toos Boumans. Toos was wijkverpleegster in Schaesberg. Rechts: Carla Boumans met de Amerikaanse soldaat John van Putten. Deze foto is gemaakt door haar zus Fien. Soldaat van Putten, had waarschijnlijk Nederlandse voorouders. Linksonder: Verhaal behorend tot de twee foto's van Toos Rademakers-Boumans. Bron: Paul van der Velden + Ton van Reen (Schrijver-Boek: Achterom Binnen) (klik hier voor het verhaal - Pdf file) |
 |
| "Shop Area, Heerlen, 1945" De mannen van de Amerikaanse 111th Ordnance Company zijn neergestreken in het onder een laag sneeuw bedekte Heerlen. De winter van 1944 werd door de soldaten als extreem koud ervaren. De officieren namen hun intrek in een huis dat toebehoorde aan een Nederlandse Nazi. De rest van de manschappen werd ingekwartierd bij burgers. Een enkele Amerikaan werd ingekwartierd in de glasfabriek. Dit was echter van korte duur, omdat het aanwezige glas te gevaarlijk bleek bij een evt bominslag. Op de onderste foto zien wij o.a: Tindall, Patrick, Bodiford, Mason, Faehling, Dickson, Ottea, en Grady. Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company |
 |
| Shop Office van de 111th Ordnance Company in Heerlen. Beg and Borrow at the 111th but "Steal Elsewhere" Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company |
 |
| Text on the back of the photo: “Christmas Eve in Heerlen - Holland, 1944. Some tree, eh what? Inside small arms repair truck, Sergeants Johnson and Andrews. Last year, darling!” They thought, correctly, that the war was nearing an end. Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company |
 |
| Sergeants Hueni and Ottea, Heerlen - Holland 1945. Deze twee Amerikaanse soldaten waren werkzaam op de sloop en herstelwerkplaats aan de Grasbroekerweg (toenmalige LTM-remise). Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company + Peter Pauwels |
 |
| Sergeants Hueni and Ottea, Heerlen - Holland 1945. Deze twee Amerikaanse soldaten waren werkzaam op de sloop en herstelwerkplaats aan de Grasbroekerweg (toenmalige LTM-remise). Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company + Peter Pauwels |
 |
| Sloop en herstelwerkplaats aan de Grasbroekerweg (toenmalige LTM-remise). Hier wordt druk gesleuteld aan twee jeeps. Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company + Peter Pauwels |
 |
| Soldaat Gerhardt test een Browning M1917 machinegeweer in Heerlen. Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company |
 |
| Hier is men bezig met onderhoud aan enkele "Houwitsers" op de sloop en herstelwerkplaats aan de Grasbroekerweg (toenmalige LTM-remise). Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company + Peter Pauwels |
 |
| Sloop en herstelwerkplaats van de Amerikaanse troepen aan de Grasbroekerweg (toenmalige LTM-remise). Op de onderste foto is men bezig met de ontmanteling van een "Houwitser". Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company + Peter Pauwels |
 |
| Op deze foto zien wij de Amerikaanse soldaat Roy Cleveland, ploeterend in de modder van de sloop en herstelwerkplaats in Heerlen - feb 1945. De modder was een gevolg van de lange winter. Op de voorgrond een gehavende Jeep. Ook materieel, gebruikt tijdens het Ardennenoffensief kwam naar Heerlen. Bron: WWII Tracings - the Men of the 111th Ordnance Company |
 |
| Voertuig onderhoud in het centrum van Heerlen. Bron: WWII Army Press Photo |
 |
| Amerikaanse soldaat laat in Heerlerheide een foto maken voor het thuisfront. Deze foto is in de buurt van de kerk genomen. Bron: Barry Bruist |
 |
| Hier was liefde in het spel tussen Maria Bukowski en de Amerikaanse soldaat Herbert Riddell - 1944 Holland. Bron: J.P. |
 |
| William Donaghy uit 44 Well St. - Paisley (Schotland). Ingekwartierd te Heerlen. Bron: P.R. |
 |
| Mevrouw Okhuizen in de "Churchill straat" te Molenberg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) Winston Leonard Spencer-Churchill was de Britse staatsman die als premier van 1940 tot 1945 Hitler weerstond en daarmee een beslissende rol in diens ondergang en de geallieerde overwinning heeft gespeeld. Bron: Wikipedia |
 |
|
Norman Hawkes uit Kent, was ingekwartierd bij de familie Hoogen, Lijsterstraat 9 (Versiliënbosch) - Norman Hawkes, 4 Broadlands Rd, Bromley Kent - Royal Engineers. Norman behoorde tot de Britse 43e (Wessex) Infanteriedivisie (Engels: 43rd (Wessex) Infantry Division) was een divisie van de British Army. Veel kameraden van Norman liggen begraven op Brunssum War Cemetery (Brits Kerkhof Brunssum). Zij sneuvelden tijdens de slag om Geilenkirchen, net over de Duitse grens. Onderaan rechts ziet U het Insigne van het Britse 43e Infanteriedivisie. Bron: Mevr. Theunissen-Hoogen |
 |
| Twee Schotse soldaten op deze foto waren ingekwartierd bij de familie Hoogen uit Versiliënbosch. Het waren: Robert Andrews, 25 Swinhill Terrace, Larkhall, Lanarkshire - Schotland en Robert D. Webster, 13 Scott Street, Dunfernline, Fifeshire, Bonny Schotland. Helaas is niet bekend wie.. wie is op deze foto. Bron: Mevr. Theunissen-Hoogen |
 |
| De Engelse soldaat, Harold Greenwood (Kruisje op foto), was ingekwartierd bij de familie Hoogen, Lijsterstraat 9 (Versiliënbosch). Bron: Mevr. Theunissen-Hoogen |
 |
| "In remembrance of your quartering - Herinnering aan jullie inkwartiering" Briefje ter herinnering aan de bij Dhr. J. Weys (Laanderstraat 75) ingekwartierde Britse soldaten. Bron: Hans Luckers |
 |
| Deze foto is direct na de bevrijding genomen ergens in Heerlen. Op het bord op de voorgrond zien wij buiten allerlei aanplakbiljetten uit de oorlogsjaren, bovenaan de tekst: Terrein te koop - Bureau publieke werken Geleenstraat Bron: Leufkens |
 |
| De Pancratiuskerk werd door het bombardement in de nacht van 31 december 1944 op 1 januari 1945 ook getroffen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
|
De ploertenstreken van ADOLF met zijn dievenbende!! De schrijver van deze brochure is zelf zeer zwaar gedupeerd geweest door de Nazi-bende en vond het, naast geldelijk gewin een heerlijk werk om openlijk, ongehinderd en vrij zijn gal te kunnen uitspuwen. Bron: P.R. (klik hier voor de brochure - Pdf file) |
 |
| Enkele van de circa 120 soldaten die in kasteel Terworm, dat o.a. dienst deed als wapendepot, ingekwartierd waren. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Verzorgingstroepen van het Amerikaanse Rode Kruis bij kasteel Terworm. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Heerlenaren op de foto met hun Amerikaanse bevrijders bij kasteel Terworm. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Foto links: Dhr. Knols (rechts) met een Amerikaanse truckdriver bij kasteel Terworm. Foto rechts: Verbroedering bij kasteel Terworm. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Marie Willems (rechts met deegroller), vangt samen met de Amerikaanse soldaat "Charlie"een loslopende geit in op de Esschenweg (Ten Esschen). Vanaf de Jeep kijken de zusjes Trees (links) en Maggy Gubbels (rechts) toe. Bron: T. Ermers |
 |
| Pijnsweg - Welten februari 1945. Dhr Haenen, In jeep met enkele Amerikaanse soldaten die bij hem ingekwartierd waren. Een van de Amerikanen was aalmoezenier, getuige de helm met het witte kruis aan de voorzijde. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Pijnsweg - Welten februari 1945. Dhr Haenen, In jeep met enkele Amerikaanse soldaten die bij hem ingekwartierd waren. Dit waren Amerikaanse Rode Kruis (Red Cross) soldaten. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Familie Haenen met enkele Amerikaanse soldaten die bij hen ingekwartierd waren. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Familie Haenen met enkele Amerikaanse soldaten die bij hen ingekwartierd waren. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) The American Red Cross involvement in World War II preceded the entrance of the United States into the conflict. When hostilities began in Europe in 1939, the Red Cross became the chief provider of relief supplies for the civilian victims of conflict distributed by the Geneva-based International Red Cross Committee. In February 1941, the Red Cross responded to a request by the U.S. government to begin a Blood Donor Service to produce lifesaving plasma for the armed forces in anticipation of America’s entry into the war. After the attack on Pearl Harbor on December 7, 1941, the Red Cross quickly mobilized a volunteer and staff force to fulfill the mandates of its 1905 congressional charter requiring that the organization “furnish volunteer aid to the sick and wounded of armies in time of war” and to “act in matters of voluntary relief and in accord with the military and naval authorities as a medium of communication between the people of the United States of America and their Army and Navy.” At home, millions of volunteers provided comfort and aid to members of the armed forces and their families, served in hospitals suffering from severe shortages of medical staff, produced emergency supplies for war victims, collected scrap, ran victory gardens, and maintained training programs in home nutrition, first aid, and water safety. Overseas, Red Cross workers served as field directors providing compassionate support for the troops they accompanied, operated clubs and clubmobiles for the armed forces, and were attached to military hospitals, hospital ships, and hospital trains. At the peak of Red Cross wartime activity in 1945, 7.5 million volunteers along with 39,000 paid staff provided service to the military. Throughout the war years, the Red Cross served 16 million military personnel, including one million combat casualties. By the time World War II ended in September 1945, the American public had contributed over $784 million in support of the American Red Cross. Nearly every family in America contained a member who had either served as a Red Cross volunteer, made contributions of money or blood, or was a recipient of Red Cross services. Bron: Red Cross |
 |
| Pijnsweg - Welten februari 1945. Familie Haenen met enkele Amerikaanse soldaten die bij hen ingekwartierd waren. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Kolonel W.Biddel (rechts), commandant van de honderdendertiende cavaleriegroep van de Amerikaanse landmacht ontvangt uit handen van Generaal R. Mclain het Legioen van Verdienste, een hoge onderscheiding. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) Het Legioen van Verdienste, in het Engels "Legion of Merit", is een Amerikaanse onderscheiding. De Amerikaanse regering verkoos in 1942 het begrip ridderorde te vermijden en koos in navolging van Napoleons Legioen van Eer voor de aanduiding "legioen". De onderscheiding wordt voor uitzonderlijke verdienste tijdens het op voortreffelijke wijze uitoefenen van taken en voor prestaties verleend. De administratie ligt in handen van het Amerikaanse Ministerie van Defensie. De Hogere Defesiemedaille (Defense Superior Service Medal) is hoger en onder het Legioen van Verdienste komt het Amerikaanse Vliegerskruis (Distinguished Flying Cross). Bron: Wikipedia |
 |
| Na de bevrijding werd het leven weer snel opgepakt. Hier wordt gezellig een potje gekaart langs de kant van de weg. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Enkele Heerlenaren bij een Amerikaanse legertruck op het Emmaplein. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Wij gaan naar Holland. Bovenstaande truck op het Emmaplein is voorzien van allerlei teksten. Men dacht dat de rest van Nederland snel bevrijd zou zijn! Helaas zou dit anders lopen. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Op 24 maart 1945 brengt Koningin Wilhelmina een bezoek aan Limburg. In Heerlen is er een defilé van Engelse en Amerikaanse soldaten op het Raadhuisplein. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Op 24 maart 1945 brengt Koningin Wilhelmina een bezoek aan Limburg. In Heerlen is er een defilé van Engelse en Amerikaanse soldaten op het Raadhuisplein. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| De bevolking van Heerlen is massaal uitgelopen en bejubelt de Koningin. Bron: Rijckheyt (centrum voor regionale geschiedenis) |
 |
| Wilhelmina Helena Pauline Maria (Den Haag, 31 augustus 1880 – Apeldoorn, 28 november 1962), Prinses der Nederlanden (1880-1890, 1948-1962), Prinses van Oranje-Nassau en Hertogin van Mecklenburg (1901-1962), was van 23 november 1890 tot 4 september 1948 koningin der Nederlanden en regeerde onder de naam Wilhelmina. Zij trouwde met haar achterneef Hendrik van Mecklenburg-Schwerin. Uit dit huwelijk werd één dochter geboren: Juliana. Wilhelmina was het enige kind van koning Willem III der Nederlanden en koningin Emma. Van 1890 tot haar achttiende verjaardag in 1898 was haar moeder regentes. Tijdens de Tweede Wereldoorlog week zij uit naar Engeland. Wegens gezondheidsproblemen van Wilhelmina was kroonprinses Juliana, in 1947 en 1948, voor in totaal 157 dagen regentes. Wilhelmina deed officieel in haar 58ste regeringsjaar afstand van haar koningschap; feitelijk regeerde zij iets korter dan 50 jaar. Desondanks is zij met afstand het langstzittende Nederlandse staatshoofd ooit. Bron: Wikipedia |
 |
| Dhr. Th Hubbers, politieke recherche Heerlen 1946. De Politieke Recherche Afdeling (PRA) is een instelling die door de Nederlandse overheid na de Tweede Wereldoorlog in het leven is geroepen. De organisatie begon als de Politieke Opsporingsdienst (POD), maar die werd in 1946 vervangen door de PRA. Beide instanties hadden als doel het opsporen van en onderzoek doen naar ‘foute elementen' in de Nederlandse samenleving gedurende de Duitse bezetting, naar mensen dus die in meer of mindere mate met de Duitsers hadden gecollaboreerd. Dit waren onder meer NSB’ers en leden van mantelorganisaties van de NSB, Nederlandse SS’ers en vrijwilligers in Duitse dienst en verraders van ondergedokenen zoals joden en verzetsstrijders. De POD begon met deze taak in februari 1945; vanaf 1 maart 1946 zetten de PRA’s de werkzaamheden voort. Bron: May Embrechts |
 |
| Willy Royakkers uit Heerlerheide als MP. Herinnering aan carnaval 1946. Bron: Barry Bruist |
 |
| Martinus Bernardus (Tinus) Osendarp (Delft, 21 mei 1916 - Heerlen, 20 juni 2002) was een Nederlandse atleet, die in de jaren dertig van de 20e eeuw tot de beste sprinters van de wereld behoorde. Hij nam eenmaal deel aan de Olympische Spelen en veroverde bij die gelegenheid twee bronzen medailles. Het hoogtepunt van zijn carrière waren de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn. Daar werd hij derde op de 100 m en 200 m, die beide gewonnen werden door Jesse Owens. Tinus Osendarp werd alom omschreven als "de snelste blanke" en werd in Nederland als een held ingehaald. Twee jaar later evenaarde hij de prestatie van Berger door op het EK in Parijs de beide sprintafstanden te winnen. In zijn gehele atletiekcarrière veroverde hij op de sprintnummers in totaal vijftien nationale titels. Osendarp liep in 1944 zijn laatste NK atletiek. Op de onderste foto ziet U rechts, de winnaar Jesse Owens en in het midden met zwarte broek Tinus Osendarp, de bronzen medaille winnaar van Berlijn. Bron: M.S + Wikipedia |
 |
| Hij gold in zijn tijd als 'de snelste blanke', maar Delftenaar Tinus Osendarp (1916-2002) ging niet de geschiedenisboeken in vanwege zijn successen als atleet. Tijdens de Olympische Spelen in 1936 in Duitsland werd Tinus Osendarp derde op de 100 meter. Deze werd gewonnen door de legendarische Amerikaanse sprinter Jesse Owens. Tweede werd diens landgenoot Ralph Metcalfe, beiden zwarte atleten. Het was een spannende race tussen 'Die Sechs schnellste Laüfer der Welt', aldus het blaffende Duitse filmcommentaar. 'Osendarp kämpft sich heran', klonk het nog hoopgevend op de laatste meters, maar tevergeefs. Adolf Hitler was not amused dat het roomblanke Herrenras door twee gekleurde Untermenschen te kakken was gezet. De bronzen plakken van Der Holländer Osendarp (ook op de 200 meter werd hij derde) waren troostprijzen. Op de foto zien wij v.l.n.r. Tinus Osendarp (brons), Jesse Owens (goud) en Ralph Metcalfe (zilver). Bron: M.S. + Wikipedia |
 |
| NSB en SS Tijdens de Tweede Wereldoorlog verloor Tinus Osendarp zijn baan bij de KLM en ging werken bij de politie in Den Haag. In 1941 werd hij lid van de NSB. Later trad hij toe tot de Germaanse SS en de Sicherheitsdienst. In 1944 kwam hij bij het beruchte Commando Leemhuis in Den Haag. Daar was hij betrokken bij de arrestatie van tientallen verzetsmensen, waarvan een aantal in gevangenschap is omgebracht. Gevangenisstraf Na de bevrijding werd Osendarp gearresteerd en veroordeeld tot twaalf jaar gevangenisstraf. Hij kwam vervroegd vrij in 1952 en werkte vervolgens in de Limburgse mijnen. In 1958 werd hij daarnaast trainer bij atletiekvereniging Kimbria in Maastricht en vanaf 1972 bij Achilles-Top in Kerkrade. Hij ging met pensioen in 1972 en overleed dertig jaar later op 86-jarige leeftijd. Bron: M.S. + Wikipedia |
 |
|
Brief van de Amerikaanse GI Alfred V. PaPa uit Pennsylvania U.S.A. Hij stuurde deze op 3 december 1968 aan de familie Aspers, Anjelierstraat 82 te Heerlen bij welke hij tijdens de bevrijding van Zuid-Limburg tijdelijk ingekwartierd was. Hij kreeg van deze familie een Rozenkrans gemaakt van geluksstenen. Bron: Marco Arets (Lees hier de gehele brief - Pdf file) |
 |
| Amerikaanse krantenknipsels waarin wordt aangegeven dat Alfred V. PaPa zwaar gewond is geraakt op 7-8 januari 1945, tijdens gevechten in Duitsland. Bron: Susan PaPa |
 |
